Er is geen vertraging en geen twijfel. Als je eenmaal (tijdelijk) het uitgangspunt van de show accepteert dat Doctor Who een welwillende onsterfelijke alien is die periodiek 'regenereert' van de ene menselijke vorm naar de andere, waarbij hij niet eens consistent is in etniciteit of geslacht van het ene lichaam naar het andere, weet je meteen dat het dezelfde Doctor is, ondanks verschijningen.

Met de lieve oude Dalai Lama is het anders. Reïncarnatie gebeurt nog steeds, maar de zielen van de doden migreren in de lichamen van de pasgeborenen en herinneren zich niets van hun vorige levens. Dit wordt een probleem als de ziel van de leider van je religie moet worden opgespoord in een van die duizenden die rond dezelfde tijd dat de leider stierf zijn geboren.

Dat is precies het probleem van de Gelug 'Gele Hoed' traditie van het Tibetaans boeddhisme, waarvan de leider, de Dalai Lama, zondag 90 jaar is geworden. Hij zal daarom binnenkort zijn huidige incarnatie verlaten en het is de taak van zijn naaste medewerkers om het jonge kind op te sporen in wie zijn ziel is gaan wonen - die dan de volgende Dalai Lama zal worden.

Dan beginnen de problemen pas echt, want Tibet maakt sinds de Chinese invasie in 1950 officieel deel uit van de Volksrepubliek China en Peking houdt niet van religieuze leiders die buiten haar controle vallen. In feite houdt het helemaal niet van religieuze leiders, vooral niet als ze ook de nationale aspiraties van een onderworpen volk belichamen - en al helemaal niet als ze in het buitenland wonen.

De Dalai Lama voldoet aan alle voorwaarden. Hij ontvluchtte Tibet in het midden van een door de CIA gesteunde volksopstand tegen buitenlandse overheersing in 1959. Sindsdien leeft hij in ballingschap in de Noord-Indiase stad Dharamshala, omringd door tienduizenden andere Tibetaanse ballingen. En hij staat aan het hoofd van wat in de praktijk een Tibetaanse regering in ballingschap is, hoewel die door geen enkel ander land wordt erkend.

Toch is er veel sympathie voor Tibet, niet alleen in westerse landen maar ook in landen in het zuiden van de wereld die hun onafhankelijkheid kregen op het moment dat Tibet zijn onafhankelijkheid verloor. Ze zeggen er nooit hardop iets over omdat China veel te groot en te rijk is om het risico te lopen beledigd te worden, maar ze herkennen een koloniale relatie als ze er een zien.

Dit maakt de communistische autoriteiten in Peking nerveus, ook al is er geen echte uitdaging voor de Chinese controle. Daarom zien ze het overlijden van de Dalai Lama, wanneer dat ook gebeurt, als een gouden kans om het Tibetaanse boeddhisme te 'nationaliseren' door de staat de macht te geven om zijn opvolger te kiezen.

35 jaar geleden kregen we hier al een voorproefje van toen de Panchen Lama, de tweede na de Dalai Lama, stierf. Na een lange maar low-profile zoektocht vonden Tibetaanse monniken een zesjarige jongen genaamd Gedhun Choekyi Nyima die aan de eisen voldeed, en de Dalai Lama (in ballingschap) riep hem in 1995 uit tot de nieuwe Panchen Lama.

Het jongetje en zijn familie werden onmiddellijk gearresteerd en 'verdwenen'; niemand van hen is ooit weer gezien. De Dalai Lama zal die fout geen tweede keer maken: hij heeft al gezegd dat zijn volgende reïncarnatie te vinden zal zijn in "de vrije wereld", wat vermoedelijk betekent buiten China.

Maar de overgrote meerderheid van de Tibetanen woont nog steeds in Tibet, en het is nu al duidelijk dat zij een andere Dalai Lama zullen krijgen, voor hen gekozen door het communistische regime. Het zou kunnen eindigen als het Grote Westerse Schisma van 1378-1417, met twee en daarna drie pausen tegelijkertijd - en die situatie zou gemakkelijk net zo lang kunnen duren, afhankelijk van wat er op de lange termijn met China gebeurt.

Uiteindelijk gaat dit alles over het voortbestaan van een aparte Tibetaanse identiteit, die theoretisch nog steeds mogelijk is. Beijing heeft de definitieve oplossing die het toepast op de Oeigoerse minderheid nog niet aangenomen: op de scholen in beide regio's mag alleen Chinees worden gebruikt, maar de Tibetanen worden nog niet overspoeld met Han-Chinese immigranten.

Het Chinese communistische regime is nu iets ouder dan de Sovjet-Unie was toen het instortte, maar de CCP is nog steeds sterk. Als het nog vijftig jaar duurt, zal de identiteit van Tibet zeker worden uitgeroeid, want er zijn meer dan 200 Chinezen voor elke Tibetaan. Maar als het over 20 jaar voorbij is, zal de Tibetaanse cultuur misschien overleven.